A
Adhezyon
Yapışma kuvvetinin varlığı ile tanımlanan sıvıların metal yüzeyine tutunmasını sağlayan özelliktir.
Akma mukavemeti
Aşıldığında malzemenin kalıcı şekil değişimini sağlayan gerilme değeridir.
Alaşım
En az iki metalin belirli bir oranda bir araya gelerek oluşturduğu homojen karışımdır.
Allotropi
Malzeme kristal yapısının sıcaklığa bağlı değişmesine denir.
Alümina
Bayer prosesi ile boksit cevherinden elde edilen alüminyum oksit seramiğidir.
Alaşım
Saf halde üretimi boksit cevherinden elde edilen alüminanın elektrolizi ile gerçekleşen metaldir.
Araiş
Ekstrüzyon prosesi gereği harcanan biyet ile net üretim arasındaki alüminyum miktarıdır
B
Biyet
Alüminyum ekstrüzyonunda kullanılan dairesel kesitli hammaddedir.
Boksit
Alüminyum üretiminde kullanılan, yapısında oksitli mineraller bulunan cevherdir.
Boyutsal Tolerans
Kalite normlarına göre son ürünün maksimum değerde boyutsal sapma gösterme aralığıdır.
Brinel Sertliği
Sertleştirilmiş çelik bilya yardımıyla numune üzerine uygulanan kuvvet değeri ile belirlenen sertlik değeridir.
Ç
Çekme Mukavemeti
Malzemenin plastik deformasyona uğradıktan sonra boyun vermeden taşıyabileceği maksimum gerilmedir.
Çökelti
Bir faz içerisindeki bileşenin faz dönüşümü yada aşırı doygunluk gibi bir sebepten dolayı yapı içerisinde çökelmesi sonucu oluşturduğu katı ergiyik çökeltidir.
Çökelti Sertleşmesi
Isıl işlem görebilen alüminyum alaşımlarına mukavemet kazandırmak için uygulanan sertleştirme mekanizmasıdır.
Çözeltiye Alma
Çökelti sertleşmesi mekanizmasında hammaddeyi belirli bir sıcaklığa çıkararak gerekli yapıya ulaşmak için uygulanan ısıl işlemdir.
D
Dağlama
Elektrokimyasal olarak malzeme yüzeyinin reaksiyon vermesi ile aşınmasını sağlamak.
Distorsiyon
Hızlı soğuma sonucu yüksek sıcaklık farklarının yapı içerisinde oluşması sonucu malzemede meydana gelen çarpılma, şekil bozukluğudur.
Doğal Yaşlandırma
Çökelti sertleşmesi mekanizmasının son basamağında malzemenin oda sıcaklığında ısıl işlem yapmadan sertlik kazanmasını sağlamak.
Döküm
Metali ergime sıcaklığı üzerine çıkarıp bir kalıba dökmek suretiyle gerçekleştirilen üretim yöntemidir.
Dummy Blok
Kovan içerisine biyeti veren zımbaya bağlı olan, ekstrüzyon basıncının artmasıyla biyetin kalıp yönüne ters yönde akmasını engelleyen silindirik metal parçadır.
E
Ekstrüzyon
Alüminyum biyete kovan içerisinde basma kuvveti uygulayarak bağlı olan kalıbın kesit şeklini almasını sağlayan bir plastik şekillendirme yöntemidir.
Ekstrüzyon basıncı
Ekstrüzyonun gerçekleşmesi adına kalıptan hammaddenin akışını sağlamak için gerekli olan basınçtır.
Ekstrüzyon hızı
Ekstrüzyon prosesinde ıstampazımba) hızına bağlı olarak kalıptan hammaddenin akma hızıdır.
Ekstrüzyon oranı
Ekstrüzyonda kullanılan hammaddenin yüzey alanının kalıptan çıkan ürün kesit alanına olan oranıdır.
Ekstrüzyon presi
Kapasiteleri birim alanda ekstrüzyon için gerekli basınç değeri olan prosesin gerçekleştiği hidrolik makinelerdir.
Elastik Deformasyon
Malzemeye uygulanan gerilme ile şekli değişen malzemenin gerilme kaldırıldıktan sonra ilk şekline dönmesi elastik deformasyondur.
Elastisite Modülü
Elastik deformasyona sebep olan bir gerilme altında malzemenin birim şekil değiştirmeye olan oranıdır
Elektrik Direnci
Elektrik akımı şiddetine karşı gösterilen zorluktur.
Elektrik İletkenliği
Malzemenin sahip olduğu serbest elektronlar vasıtası ile elektriği taşıma özelliğine denir.
Elektrokimyasal
Kimyasal reaksiyon içeren bir sistem ile elektrik akımı oluşturulmasıdır.
Elektrolit
Elektroliz hücresinde elektrik akımını sağlamak amacıyla kullanılan maddelerdir.
Elektroliz
Elektrik akımı yardımı ile maddeyi çözündürme işlemidir.
Elektrostatik toz boyama
Polimer esaslı toz boyanın kaplanacak yüzeye püskürtülerek statik elektrik ile yapışması ve sonrasında fırında pişirilmesi ile yapılan uygulamadır.
Eloksal
Alüminyuma korozyon ve aşınma direnci sağlamanın yanında mimari uygulamalar için dekoratif görüntüde kazandıran kaplama yöntemidir.
F
Fiziksel Özellik
Malzemenin sıcaklık, basınç, kütle ve hız gibi kavramlarının bütününü kapsayan özelliklerdir.
G
Galvanik korozyon
Metallerin sahip olduğu potansiyel farkı sebebiyle birbirleriyle olan temaslarında bu farktan dolayı oluşacak katot ve anot hücresinden dolayı anot özelliği gösteren metalin uğradığı korozyondur.
Geçirgenlik (Admitans)
Eloksal kaplama prosesinde kaplamanın kalite tayini için kaplama tabakasının elektrik iletkenliği değeridir.
Geri dönüşüm
Üretimde kullanılan hammaddele hurdalarının yada atıklarının yeniden değerlendirilerek kullanılmasıdır.
Gerilme
Malzemenin birim alanına etkiyen, şekil değişimine zorlayan kuvvettir.
Gevreklik
Plastik deformasyon göstermeden kopma yada kırılma durumudur.
Gloss
Elektrostatik toz boyama prosesinde istenilen parlaklık derecesinin birimidir.
Grafit
Karbonun yağlayıcı özelliğe sahip bir allotropudur.
Grinding
Eloksal kaplama prosesinde yüzeyi tel fırçalarla aşındırarak alternatif bir dekoratif görüntü oluşturmak için uygulanan ön işlemdir.
H
Hızlı soğutma
Çökelti sertleşmesi mekanizmasının gerçekleşmesi için yapının su, hava yada tuz ortamında soğutulmasıdır.
Hidrolik pres
Akışkan taşıyıcı olarak yağ kullanılan ve bu akışkanın oluşturduğu basınç ile çalışan makinelerdir.
Homojenizasyon
Döküm sonrası malzeme iç yapısını dengeleyerek sonra uygulanacak proseslere yapıyı hazır hale getiren ısıl işlemdir.
I – İ
Isıl iletkenlik
Metalik malzemeler için serbest elektronlar vasıtasıyla ısıyı iletme kabiliyetidir.
Isıl işlem
Temel amacı mikroyapıyı değiştirerek malzemenin mekanik özelliklerini geliştirmek ve kontrol altına almak olan ısıtma ve soğutma işlemlerinin tümüdür.
İletkenlik
Elektrik, ısı ve ses gibi enerji formlarının herhangi bir madde ile taşınabilme durumudur.
İngot
Hammadde olarak kullanılacak kare, dikdörtgen yada dairesel kesitli metal döküm ürünüdür.
İnklüzyon
Metal dökümü sonrası yapı içerisinde döküm şartları ve sıvı metalden kaynaklanabilen safsızlıklardır.
İşlenebilirlik
Malzemenin yarı mamül olarak üretilmesinden sonra talaşlı imalat gibi bir mekanik yöntemle istenilen şekil ve boyuta dönüştürülebilme kabiliyetidir.
K
Kalıntı gerilim
Üretim aşamasından sonra mevcut yüklerin malzeme üzerinden kalkması sonucunda malzeme içerisinde kalan gerilimlerdir.
Kalıp
Üretim proseslerinde nihai ürünü elde etmek için kullanılan onun şekline yada kesitine sahip parçalardır.
Konveyor
Pres çıkışında üretilen profillerin taşındığı düzenektir.
Korozyon
Malzemelerin çevre ve çalışma şartlarında fiziksel ve kimyasal özelliklerini kaybedip doğada bulundukları forma dönerek yenime uğramalarıdır.
Kostik
Eloksal prosesi mat banyolarında kullanılan sodyum hidroksit kimyasalıdır.
Kovan
Ekstrüzyon presinde zımbanın biyeti içine verdiği ve baskı şartlarında yüksek gerilmelere maruz kalan parçadır.
Köprülü kalıp
İçi boş profil üretiminde en yaygın kullanılan kalıp türüdür.
L
Lot numarası
Üretimde kullanılan alüminyum hammaddenin fabrikasyonu aşamasında verilen parti üretim numarasıdır.
M
Mekanik özellik
Dış kuvvetlerin etkisi altında malzemenin göstermiş olduğu özelliklerdir.
N
Numune
Ürünü birebir bütün özellikleri ile yansıtan örneğidir.
Ö
Ölü metal zonu
Kovan ve biyet arasındaki sürtünmeye bağlı olarak oluşan metal akışının kalıp içerisine gerçekleşmesini sağlayan ve akış sonunda araiş olarak oluşan bölgedir.
Ön ısıtma
Homojenize olmuş biyetin kalıba verilmeden önce kademeli olarak ısıtılarak çözeltiye alma ısıl işleminin yapılmasıdır.
Ön işlem
Eloksal ve toz boya prosesleri öncesinde yüzey hazırlama için yapılan işlemler bütünüdür.
P
Pigment
Boya üretiminde kullanılan renk verici kimyasal maddedir.
Pişirme
Elektrostatik toz boyama prosesinde malzeme yüzeyine yapışan boyanın fırın ortamında tutularak boyada jelleşme sağlanmasıdır.
Plastik deformasyon
Elastik deformasyonun aşıldığı bir gerilmede malzemenin kalıcı olarak önce homojen sonrasında boyun vererek gösterdiği şekil değişimidir.
Polimer
Monomer olarak adlandırılan C, H, O, N gibi elementlerden oluşan moleküllerin kovalent bağlanması sonucu meydana gelen yapıdır.
Polisaj
Parlak bir yüzey isteniyorsa eloksal kaplama öncesi profil yüzeyinin cila ile parlatılmasıdır.
Porozite
Malzeme yapısı içerisindeki gözenekliliktir.
Profil
Alüminyum ekstrüzyon ürünlerinin bütününe profil denir.
Puller
Presten çıkan profilin konveyor sisteminde taşınmasını sağlayan pres donanımıdır.
R
Renklendirme
Eloksal kaplamada profillerin uygun kimyasal içerisinde belirli süre bekletilerek istenen renge dönüştürülmesidir.
Rockwell sertliği
Malzeme yüzeyine çelik bilya yada elmas konik uç ile ön yükleme yaptıktan sonra ana yüklemenin yapılması ile elde edilen sertlik birimidir.
S-Ş
Saf alüminyum
Elektroliz hücresinde alüminadan elde edilen alaşımsız alüminyumdur.
Sertlik
Malzemelerin mukavemet özelliğine paralel olarak gelişen kırılmaya çizilmeye karşı gösterdikleri dirençtir.
Soğuk germe
Üretilen profilin hızlı soğutma sonrası iki ucundan sabitlenip doğrusallığını sağlamak adına gerilmesidir.
Solid kalıp
İçi dolu yada herhangi bir boşluk içermeyen profilleri üretmede kullanılan kalıp türüdür.
Spesifikasyon
Bir malzeme yada ürünün sağlaması zorunlu olan teknik özelliklerin belirtildiği şartnamede sunulan gereksinimlerdir.
Sineklik
Malzemelerinin düşük gerilmelerde plastik deformasyona uğrayarak kolayca şekil değiştirebilme özelliğidir.
Sürünme
Malzemenin uzun süreli mekanik yükler altında genellikle yüksek sıcaklıkta gösterdiği plastik deformasyondır.
Şekillendirilebilirlik
Malzemelerin sünek özellik göstererek kolayca şekil değiştirme yeteneğine sahip olmasıdır.
Şekillendirilebilirlik
Malzemelerin sünek özellik göstererek kolayca şekil değiştirme yeteneğine sahip olmasıdır.
T
Takoz
Döküm sonrası belli bir uzunlukta üretilen biyetin preste kullanılmak üzere daha kısa boylara kesilmiş şeklidir.
Talaşlı imalat
Tornalama, frezeleme yada delme gibi mekanik iş sonucu metal yüzeyinden talaş kaldırma ile gerçekleştirilen üretim yöntemidir.
Tane boyutu
Döküm şartlarına bağlı olarak gelişen malzemenin mekanik özelliklerini önemli ölçüde etkileyen bir mikroyapı terimidir.
Teknik çizim
Üretilecek bir parçanın yada profilin şekil ve boyut olarak bütün değerlerinin belirtildiği ölçekli çizimdir.
Tenefer
Ekstrüzyon kalıplarının çalışma sonrası yüzeylerinin aşınması ve sertliklerini kaybetmesi sonrası bu özelliklerini yeniden kazandıran azot ortamında yüksek sıcaklıkta yapılan bir işlemdir.
V
Vizkozite
Akışkan bir malzemenin akmaya karşı gösterdiği dirençtir.
Y
Yarı mamül
Tek başına yada işlenmeden kullanılamayan, nihai ürün elde etmek için üretilen malzemelerdir.
Yaşlandırma
Çökelti sertleşmesi mekanizmasında hızlı soğuma sonrası denge fazının oluşumunu sağlayan ısıl işlemdir.
Yoğunluk
Birim hacimdeki kütle miktarıdır.
Yorulma
Değişken çok yönlü fakat plastik deformasyon olması gereken yük değerleri altında malzemenin göstermiş olduğu hasardır.